S T U D I A N A D B E Z P I E C Z E Ń S T W E M

NR 1

ss. 189–200

ROK 2016

 

 

 

 

 

 

ISSN 2543–7321

Izabela Szkurłat

Akademia Pomorska Słupsk izabela.szkurlat@apsl.edu.pl

EMIGRACJA A BEZPIECZEŃSTWO (WYBRANE PRZYKŁADY I ASPEKTY)

EMIGRATION AND SECURITY

(SELECTED EXAMPLES AND ASPECTS)

Zarys treści: W artykule przedstawiono problem migracji i jej wpływu na bezpieczeństwo. Skoncentrowano się na problemie emigracji polskiej na terenie Wielkiej Brytanii i kon- sekwencji, jakie ze sobą współcześnie niesie opisywane zjawisko.

Słowa kluczowe: migracja, bezpieczeństwo, emigranci, bezpieczeństwo wewnętrzne

Key words: migration, security, migrants, internal security

Zjawisko migracji nie jest problemem, który narodził się współcześnie. Od początku dziejów ludzie przemieszczali się z różnych powodów: ekonomicznych, politycznych i społecznych. Nie bez znaczenia były także powody związane z bezpieczeństwem.

Należy założyć, że międzynarodowa migracja w większości przypadków nie jest procesem jednorazowym, a aktem długotrwałym. Asymilacja w nowym kraju i proces osiedlania zajmuje resztę życia imigranta, a w konsekwencji wywiera wpływ na jego kolejne pokolenia1. Zatem migracja to: „pewien rodzaj działania zbiorowego, pobu- dzanego przez zmianę społeczną i mającego wpływ na całe społeczeństwa zarówno w regionach wysyłających, jak i przyjmujących migrantów”2.

Aktualnie mamy do czynienia z różnymi formami migracyjnymi. Podłożem takiego działania są zmiany kulturowe i ekonomiczne czy też konflikty. Pomimo znacznego zróżnicowania zjawiska, jakim jest migracja, dają się w nim wyodrębnić pewne prawi- dłowości, do których można zaliczyć:

globalizację migracji – oddziaływanie migracji jednocześnie na większą liczbę państw;

———————

1S. Castles, M.J. Miller, Migracje we współczesnym świecie, Warszawa 2011, s. 39.

2Tamże.

190

Izabela Szkurłat

 

 

przyspieszenie migracji – liczny przepływ ludności z państw zagrożonych, ubo- gich i niebezpiecznych do stabilnych, bogatych i w miarę spokojnych (w porów- naniu do lat wcześniejszych migracja staje się zjawiskiem żywiołowym i po- zbawionym możliwości nadzoru i kontroli ze strony poszczególnych państw oraz instytucji międzynarodowych);

zróżnicowanie migracji – występują różne rodzaje migracji w jednym czasie, co wpływa na brak możliwości kontroli migrantów m.in. ze strony państw doce- lowych;

feminizację migracji – większą rolę odgrywają kobiety (jako pracownice);

narastające upolitycznienie migracji – oddziaływanie tego zjawiska na politykę poszczególnych krajów;

rozpowszechnienie migracji tranzytowej – przeobrażenie krajów emigracyjnych

w kraje migracji tranzytowej i imigracji3.

Migracja ludności niesie ze sobą wiele problemów. Jednym z nich jest marginali- zacja migrantów. Po opuszczeniu rodzimego kraju emigrant nie zawsze potrafi się od- naleźć w innej rzeczywistości – zupełnie nowej i często nieoczekiwanej. Problemem może stać się również odmienna mentalność społeczności migrantów i społeczeństwa państwa, do którego migranci wkraczają, czy też zasady panujące w danym kraju, np. w procesie zatrudnienia. Niejednokrotnie barierą nie do przekroczenia staje się brak umiejętności porozumiewania się w obcym języku. Życie emigranta w „cieniu” spo- łeczeństwa danego państwa i brak legalnego zatrudnienia sprzyjają powstawaniu zja- wisk kryminalnych oraz chuligaństwu4.

Innymi zjawiskiem zagrażającym bezpieczeństwu jest getto-izolacja społeczno- ści migracyjnych. Zwykle emigranci wykonują prace poniżej swoich kwalifikacji i zamieszkują w dzielnicach niezbyt drogich. Tym samym getto-izolacja może sprzy- jać spotęgowaniu agresji i przemocy5. Wpływa to także na brak asymilacji ze śro- dowiskiem danego kraju. Zamieszkujący daną dzielnicę lub jej część emigranci żyją w oderwaniu od rzeczywistości kraju i całego społeczeństwa.

Problemem, który może wystąpić, jest także podwójna marginalizacja oraz odro- czona konsumpcja. Pierwsze zjawisko odnosi się do osób, które za granicą znalazły legalną pracę, jednak poniżej swoich kwalifikacji. Po powrocie do kraju rodzimego może wystąpić trudność z odnalezieniem się na rynku pracy, gdyż podczas pobytu nie podniosły swoich kwalifikacji, a osoby, które zostały w kraju, często uzupełniały swoje wykształcenie. Drugie zjawisko polega na braku uczestnictwa w życiu spo- łecznym danego kraju, przez co są wykluczeni ze społeczności lokalnej i sfery kultury. Emigranci traktują wyjazd za granicę swojego kraju głównie jako możliwość zarob- kowania. Stąd też oszczędzanie pieniędzy i cięcie kosztów mieszkaniowych, wydat- ków na jedzenie czy ubranie wpływają na brak uczestnictwa w życiu codziennym społeczności ze względu na dodatkowe koszty6.

———————

3Tamże, s. 28–29.

4M. Gajewska, R. Kaźmierczak, Migracje ludności w krajach Unii Europejskiej oraz ich skutki społeczno-demograficzne i gospodarcze, [w:] Demografia i bezpieczeństwo społeczne krajów Unii

Europejskiej, red. I. Sobczak, M. Wyrzykowska-Antkiewicz, „Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku”, t. 25, Gdańsk 2013, s. 40–41.

5Tamże, s. 41.

6Tamże.

Emigracja a bezpieczeństwo

191

 

 

Pomimo licznych problemów, jakie niesie ze sobą migracja, nie brakuje osób, które się na nią decydują. Najczęściej sprzyja temu niezadowolenie z sytuacji panu- jącej w kraju rodzimym. W przeszłości obywatele Europy Środkowej i Wschodniej często przemieszczali się poza granice swojego kraju. Polacy również nie stronili od emigracji. Przez wieki odbywała się ona w kilku falach. Jedną z pierwszych przy- czyn migracji w XIX wieku było uchodźstwo związane z powstaniami narodowymi. Kolejna fala była związana z emigracją zarobkową i trwała do wybuchu II wojny światowej. Po 1939 r. Polacy migrowali głównie z powodu toczącej się wojny oraz ze względów politycznych tuż po jej zakończeniu. W latach osiemdziesiątych XX wieku przyczyną emigracji były kwestie ekonomiczne i polityczne7, natomiast po 1989 r. Polacy migrowali głównie ze względów zarobkowych8.

Następna fala emigracji miała miejsce po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej w 2004 r., kiedy to zostały otwarte rynki pracy dla Polaków m.in. na Wyspach Brytyj- skich. Dokonując porównania, według danych szacunkowych w latach 1996–2000, czyli przed wstąpieniem Polski do Unii, emigracja z Polski wyjeżdżająca na pobyt stały do Wielkiej Brytanii wynosiła 779 osób. W 2000 r. emigranci stanowili 189 osób, kolejno w 2001 r. – 208 osób, w 2002 r. – 254 osoby9 i w 2003 r. – 282 osoby10. Jak wi- dać z powyższego zestawienia, na początku XXI w. utrzymywała się tylko niewielka tendencja zwyżkowa, natomiast już po samym wstąpieniu Polski do struktur Unii nastąpił szybki i znaczny wzrost emigrantów wyjeżdżających na Wyspy Brytyjskie. Tylko w 2004 r. odnotowano 543 osoby emigrujące na pobyt stały11. W kolejnych latach miała miejsce prawdziwa ekspansja Polaków do tego kraju. W 2005 r. Polskę opuściły 3072 osoby emigrujące na wyspy12, w 2006 r. wyjechało 17 996 osób13, w 2007 r. wye- migrowało 9165 osób14, a w 2008 r. emigrantów było 656515.

Inne dane zostały opublikowane w Informacji o rozmiarach i kierunkach czaso- wej emigracji z Polski w latach 2004–2015 przygotowanej przez Główny Urząd Sta- tystyczny. Według nich szacunek emigracji z Polski na pobyt czasowy w latach 2004–2015 wynosił w 2015 r. 720 tys. emigrantów w Wielkiej Brytanii. W latach poprzedzających kształtował się na poziomie: 2004 r. – 150 tys., 2005 r. – 340 tys., 2006 r. – 580 tys., 2007 r. – 690 tys., 2008 r. – 650 tys., 2009 r. – 595 tys., 2010 r. – 580 tys., 2011 r. – 625 tys., 2012 r. – 637 tys., 2013 r. – 642 tys. i 2014 r. – 685 tys.16

———————

7W. Danilewicz, Społeczne konsekwencje migracji zagranicznych, [w:] Migracja. Uchodźstwo. Wielokulturowość. Zderzenie kultur we współczesnym świecie, red. D. Lalak, Warszawa 2007, s. 153.

8Zob. I. Grabowska-Lusińska, M. Okólski, Emigracja ostatnia?, Warszawa 2009, s. 10–12.

9Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 2003, s. 125.

10Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 2005, s. 214.

11Tamże.

12Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 2006, s. 217.

13Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 2007, s. 218.

14Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 2008, s. 209.

15Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 2009, s. 215.

16GUS, Informacja o rozmiarach i kierunkach czasowej emigracji z Polski w latach 2004–2005, http://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5471/2/9/1/informacja_ o_rozmiarach_i_kierunkach_czasowej_emigracji_z_polski_w_latach_2004 -2015.pdf (dostęp: 13.03.2017).

192

Izabela Szkurłat

 

 

Pomimo tego, że wiele państw, np. Francja i Niemcy, wprowadziły restrykcje, Wielka Brytania świadomie nie wprowadziła okresu przejściowego dla krajów nowo wstępujących i udostępniła rynek pracy napływającej ludności. Powodem takiej de- cyzji był przede wszystkim niedobór siły roboczej na Wyspach Brytyjskich – 500 do 600 tys. wolnych miejsc pracy. Ponadto wykonane wówczas ekspertyzy wskazywa- ły, że napływ osób z krajów wstępujących będzie niewielki – w granicach 20–30 tys. rocznie. Szacunkowe dane nie pokryły się z rzeczywistością17.

Taki rozwój sytuacji wpłynął na pojawiający się aktualnie problemem poczucia dyskryminacji na rynku pracy przez Brytyjczyków. Zarzucają oni, że przez ludność napływową we własnym kraju sami coraz trudniej mogą dostać pracę. Większość ofert jest kierowana do osób posiadających umiejętność komunikowania się w języ- ku polskim, węgierskim, rumuńskim czy bułgarskim. Sponsorowana przez brytyjski rząd strona z ofertami pracy Universal Jobmatch została skontrolowana przez Mini- sterstwo Pracy i Emerytur. W rezultacie nie dopatrzono się dyskryminacji, gdyż pra- codawcy mają prawo do umieszczania ogłoszeń z wymaganiami językowymi, nie łamiąc przy tym przepisów dotyczących równości18.

Problemem, który zaczął się również pojawiać wraz z polskimi emigrantami, by- ło ich bezpieczeństwo wewnątrz państwa brytyjskiego. Jednym z aspektów wpływa- jących na bezpieczeństwo wewnętrzne w Wielkiej Brytanii jest przebywanie na jej terenie przestępców z Polski. Według danych opublikowanych w 2016 r. na Wyspach Brytyjskich może przebywać aż trzy tysiące polskich przestępców. Groźni krymina- liści, m.in. gwałciciele, szefowie mafii, handlarze narkotykami oraz mordercy, od kil- ku lat pozostają na wolności. Niekiedy polscy przestępcy działają w gangach na te- renie Wielkiej Brytanii, które to specjalizują się w wymuszeniach haraczy, kradzieżach czy morderstwach. Portrety dziesięciu najniebezpieczniejszych przestępców z Polski zostały opublikowane w brytyjskiej prasie19.

W grudniu 2016 r. Wydział Konwojowy Biura Prewencji Komendy Głównej Po- licji (KGP) po raz kolejny zorganizował przejęcie osób pozbawionych wolności przy użyciu dwóch samolotów wojskowych typu Casa C-295 na trasie Warszawa– Londyn–Warszawa. W wyniku tego działania do kraju przetransportowano 39 osób poszukiwanych przez wymiar sprawiedliwości. Podejrzane są one m.in. o pobicia, kra- dzieże, włamania i rozboje20. Należy podkreślić, że corocznie do Polski transportuje się wielu obywateli poszukiwanych przez wymiar sprawiedliwości objętych m.in. Europejskim Nakazem Aresztowania. Konwojowanie odbywa się zarówno przy wy- korzystaniu samolotów, jak i transportu kołowego, a przekazywanie zatrzymanych – na drogowych przejściach granicznych21.

Innym problemem związanym z migracją są ataki na Polaków w Wielkiej Brytanii. Jednym z przykładów było zamordowanie maczetami 39-letniego Polaka w Bolton. Został on zaatakowany przez trzech lub czterech napastników, ubranych w komi-

———————

17I. Grabowska-Lusińska, M. Okólski, Emigracja ostatnia?…, s. 88–89.

18Brytyjczycy czują się dyskryminowani na rynku pracy, „Anonse” luty–marzec 2016, wyd. 76.

19Niebezpieczni przestępcy z Polski na terenie UK, „Anonse” luty–marzec 2016, wyd. 76.

20Kolejny konwój zatrzymanych przybył do Polski, www.policja.pl/pol/aktualnosci/136299,Kolej- ny-konwoj-zatrzymanych-przybyl-do-Polski.html?search=194211259 (dostęp: 13.03.2017).

21Tamże.

Emigracja a bezpieczeństwo

193

 

 

niarki i wyposażonych w maczety i noże. Początkowo pobili Polaka, a gdy temu udało się uciec, dogonili go i zadali mu rany z wykorzystaniem maczet i noży22. Po- mimo udzielonej mu pomocy nie udało się uratować jego życia23.

Kolejnym takim zdarzeniem była śmierć 21-letniego Polaka w Hull. Zmarł on w wyniku zadanych ran ciętych niedługo po dotarciu do szpitala. Ciało Polaka na jed- nej z ulic zostało zauważone przez przypadkowo przechodzącą kobietę. Według usta- leń policji zabójstwa dokonało dwóch mężczyzn24.

Przykładami ataków na Polaków były również przestępstwa dokonane w Harlow (hrabstwo Essex). W dniu 27 sierpnia 2016 r. został zaatakowany Polak, Arkadiusz J., który w wyniku urazu głowy zmarł w szpitalu dwa dni później. W wyniku działań policji brytyjskiej aresztowano sześciu nastoletnich chłopców podejrzanych o doko- nanie przestępstwa z nienawiści25. W sierpniu 2016 r. miała miejsce również napaść na dwóch Polaków przed sklepem w miejscowości Harlow. Jeden z nich doznał ob- rażeń głowy i został przewieziony do szpitala w stanie krytycznym. Natomiast drugi trafił do szpitala z podejrzeniem złamania ręki i licznych siniaków na brzuchu. Ataku prawdopodobnie dokonało czterech 15-latków26. Kolejny atak nastąpił godzinę po Marszu Pamięci zorganizowanym przez Polaków we wrześniu 2016 r. Jeden z zaata- kowanych mężczyzn doznał obrażeń w postaci ran ciętych głowy, a drugiemu zła- mano nos. Prawdopodobnym motywem działania czterech lub pięciu mężczyzn, któ- rzy napadli na Polaków, była nienawiść27.

Po przestępstwach dokonanych w Harlow na obywatelach polskich oddelegowa- no policjantów z Polski do pomocy policji brytyjskiej przy nawiązywaniu kontaktów z polskimi emigrantami. Przez dziewięć dni uczestniczyli oni m.in. w spotkaniach funkcjonariuszy brytyjskich z Polakami, nawiązali kontakty z polską społecznością i brali udział w spotkaniu w polskiej szkole funkcjonującej w Harlow28. Długofalo- wym celem takiej kooperacji ma być wspólne wypracowanie rozwiązań, które mają wpłynąć na poprawę bezpieczeństwa Polaków przebywających na Wyspach Brytyj- skich29.

Ataki na Polaków w Harlow spotkały się także z zainteresowaniem polskich mi- nistrów spraw zagranicznych i wewnętrznych. Na początku września 2016 r. spotkali się oni w Londynie z ministrem spraw zagranicznych i ministrem spraw wewnętrz-

———————

2239-letni Polak zamordowany maczetami w UK, „Anonse” luty–marzec 2016, wyd. 76.

23Tamże.

2421-letni Polak z Hull został zamordowany, „Anonse” luty–marzec 2016, wyd. 76.

25Simpson F., Harlow: Polish police on patrol where Arek Jozwik was killed in ‘hate crime’, www.standard.co.uk/news/crime/harlow-polish-police-on-patrol-where-arek-jozwik-was-killed- -in-hate-crime-a3347201.html (dostęp: 13.03.2017).

26Polish men targeted in ‘brutal’ late night Harlow attack, www.bbc.com/news/uk-england-essex- -37212778, (dostęp: 13.03.2017).

27Assault on Polish men harlow possible ‘hate crime’, www.theguardian.com/uk-news/2016/sep/04/ assault-on-polish-men-harlow-possible-hate-crime (dostęp: 13.03.2017).

28Polscy policjanci podsumowali 9 dni w Harlow, www.policja.pl/pol/aktualnosci/132119,Polscy- -policjanci-podsumowali-9-dni-w-Harlow.html (dostęp: 13.03.2017); Polscy policjanci wspierają dialog w Harlow, www.londyn.msz.gov.pl/pl/aktualnosci/polscy_policjanci_wspieraja_dialog_ w_harlow;jsessionid=AA8DB332253AA928ACB122965D18F667.cmsap1p (dostęp: 13.03.2017).

29Tamże.

194

Izabela Szkurłat

 

 

nych Wielkiej Brytanii oraz liderami organizacji polonijnych. Wizyta miała na celu zapoznanie się z bezpieczeństwem Polaków w Wielkiej Brytanii po atakach praw- dopodobnie o podłożu ksenofobicznym30.

Po czerwcowym referendum w 2016 r. dotyczącym wyjścia Wielkiej Brytanii ze struktur Unii Europejskiej według badań znacznie wzrosła liczba ataków z nienawi- ści. W lipcu odnotowano ich aż o 41% więcej niż w tym samym miesiącu rok wcześ- niej31. Polacy tak samo, jak osoby innych narodowości czy sami Brytyjczycy, byli celem przestępstw kryminalnych. Jednak wzrost przestępstw z nienawiści oraz róż- nego rodzaju incydenty ksenofobiczne mogą świadczyć o braku akceptacji w sto- sunku do ludności napływowej na Wyspach Brytyjskich.

Pomimo licznych negatywnych skutków, jakie niesie ze sobą emigracja (m.in. pro- blemy z adaptacją, ataki na tle rasowym, inny język, kultura i mentalność), w dalszym ciągu wielu Polaków jest na nią zdecydowanych. Według opublikowanych danych w maju 2016 r. aż 4 mln naszych rodaków chce emigrować za granicę. Przeważnie są to Polacy przed 35. rokiem życia, najczęściej z wykształceniem średnim lub pod- stawowym. Emigrantami przeważnie chcą zostać także osoby, które zarabiają mniej niż 2 tysiące złotych oraz te uczące się. Aktualnie najbardziej popularnym krajem emigracji są Niemcy (34% chętnych Polaków do wyjazdu). Na drugim miejscu znaj- duje się Wielka Brytania (18%)32.

Ponadto Polacy są jedną z liczniejszych grup emigrantów, którzy decydują się na urodzenie dzieci na terenie Wielkiej Brytanii. Według danych z lutego 2016 r. w każdym roku na Wyspach Brytyjskich Polki rodzą 21 tysięcy dzieci, z czego prawie jedna czwar- ta z nich ma ojców pochodzących z innych państw (obywatele Wielkiej Brytanii, pań- stw afrykańskich i azjatyckich). Zupełnie odmienna sytuacja ma miejsce w przypadku mężczyzn. Polscy mężczyźni w 90% mają dziecko z partnerką pochodzącą z Polski33.

Na przełomie lutego i marca 2016 r. na terenie Wielkiej Brytanii na niewielkiej populacji (N = 27) przeprowadzono badania w postaci anonimowej ankiety odno- szącej się do poczucia bezpieczeństwa Polaków. Ankieta składała się z pięciu pytań zamkniętych z możliwością wyboru odpowiedzi „TAK” lub „NIE”. Poniżej należało wybrać płeć, grupę wiekową (15–18 lat, 19–25 lat, 26–35 lat, 36–45 lat, 46–55 lat, 56–65 lat i 65 i więcej) oraz zaznaczyć długość zamieszkania na terenie Wielkiej Brytanii (do 1 roku, 2–5 lat, 6–8 lat, 9–12 lat i 12 lat i więcej).

Z opracowanych danych wynikało, że 52% ankietowanych czuło się bezpiecznie w swoim miejscu zamieszkania. Jest to bez wątpienia informacja pozytywna. Nie- stety prawie tyle samo respondentów, aż 48%, nie czuło się bezpiecznie w miejscu, gdzie aktualnie mieszka.

———————

30Pilna wizyta polskich ministrów spraw zagranicznych i wewnętrznych, www.londyn.msz.gov. pl/pl/aktualnosci/pilna_wizyta_polskich_ministrow_spraw_zagranicznych_i_wewnetrznych;jses sionid=AA8DB332253AA928ACB122965D18F667.cmsap1p (dostęp: 13.03.2017).

31Forster K., Hate crimes soared by 41% after Brexit vote, official figures reveal, www.indepen- dent.co.uk/news/uk/crime/brexit-hate-crimes-racism-eu-referendum-vote-attacks-increase- police-figures-official-a7358866.html (dostęp: 13.03.2017).

32Kolejna fala emigracji: 4 mln Polaków chce wyjechać, www.newsweek.pl/polska/emigracja-ponad-4-

mln-polakow-chce-wyjechac-na-zachod-raport,artykuly,385406,1.html (dostęp: 13.03.2017).

33Polki mieszkające w UK coraz częściej rodzą dzieci obcokrajowcom, „Anonse” luty–marzec 2016, wyd. 76.

Emigracja a bezpieczeństwo

195

 

 

53

52 52

51

50 % 49

48 48

47 46

Wykres 1. Czy w swoim miejscu zamieszkania czujesz się bezpiecznie? Graph 1. Do you feel safe in your place of residence?

Źródło: opracowanie własne.

NIE TAK

Kolejne dwa pytania odnosiły się do obawy agresji, ataków ze strony innych na- rodowości oraz ze strony Polaków zamieszkujących Wielką Brytanię. Zdecydowanie bardziej respondenci obawiali się agresji ze strony innych narodowości – 56%. Nie- wiele mniej, gdyż aż 44% ankietowanych, nie obawiało się ataków innych narodo- wości. Inaczej natomiast kształtowały się odpowiedzi, jeśli chodzi o zagrożenia ze strony innych Polaków. 30% ankietowanych obawiało się agresji ze strony swoich rodaków, a 70% respondentów nie odczuwało takiej obawy.

60

56

 

 

 

50

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

44

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

40

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

% 30

 

 

 

 

 

 

NIE

 

 

 

 

 

 

TAK

 

 

 

 

 

 

 

20

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10

0

Wykres 2. Czy obawiasz się agresji, ataków itp. ze strony innych narodowości? Graph 2. Are you afraid of aggression, attacks etc. from different nationalities?

Źródło: opracowanie własne.

196

 

Izabela Szkurłat

 

 

80

 

 

 

 

70

 

 

70

 

 

 

60

 

 

 

50

 

 

 

% 40

 

NIE

 

 

TAK

 

 

30

 

 

 

 

30

 

 

 

20

 

 

 

10

 

 

 

0

 

 

Wykres 3. Czy obawiasz się agresji, ataków itp. ze strony Polaków mieszkających na terenie Wielkiej Brytanii?

Graph 3. Are you afraid of aggression, attacks etc. from Poles living in the UK?

Źródło: opracowanie własne.

Ponadto 67% respondentów obawiało się zamachów terrorystycznych na terenie Wielkiej Brytanii, tylko 33% nie dostrzegało zagrożenia ze strony zamachowców. Podsumowaniem ankiety było pytanie: czy czujesz się bezpiecznie na terenie Wiel- kiej Brytanii? Tutaj, podobnie jak w przypadku odpowiedzi na pytanie pierwsze, 52% ankietowanych czuło się bezpiecznie, a nieco niższy odsetek respondentów (48%) nie czuł się bezpiecznie na terenie Wielkiej Brytanii.

80

70

 

 

 

67

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

60

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

50

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

% 40

 

 

 

 

 

 

NIE

33

 

 

 

 

TAK

 

 

 

 

 

30

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

20

10

0

Wykres 4. Czy obawiasz się zamachów terrorystycznych na terenie Wielkiej Brytanii? Graph 4. Are you afraid of terrorist attacks in the UK?

Źródło: opracowanie własne.

Emigracja a bezpieczeństwo

197

 

 

53

52 52

51

50 % 49

48 48

47 46

Wykres 5. Czy czujesz się bezpiecznie na terenie Wielkiej Brytanii? Graph 5. Do you feel safe in the UK?

Źródło: opracowanie własne.

NIE TAK

W ankiecie wzięły udział w większości kobiety (67%) i 33% mężczyzn. Ankie- towani reprezentowali różne grupy wiekowe. Największy odsetek, aż 44%, stanowi- ła grupa w wieku 19–25 lat. Grupę wiekową 26–35 lat stanowiło 26% respondentów i podobnie grupę 36–45 lat – 22% badanych. Zaledwie 8% ankietowanych było w wieku 46–55 lat.

80

70

67

 

 

 

60

 

 

50

 

 

% 40

33

KOBIETA

MĘŻCZYZNA

 

 

 

30

 

 

20

 

 

10

 

 

0

 

 

Wykres 6. Płeć ankietowanych

Graph 6. Sex of respondents

Źródło: opracowanie własne.

198

 

 

Izabela Szkurłat

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

50

44

 

 

 

 

 

 

 

 

 

45

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

40

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

35

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

30

 

26

 

 

 

 

19-25 LAT

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

26-35 LAT

 

 

 

% 25

 

 

 

22

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

36-45 LAT

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

20

 

 

 

 

 

 

46-55 LAT

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

15

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10

 

 

 

 

8

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

0

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wykres 7. Wiek ankietowanych

Graph 7. Age of respondents

Źródło: opracowanie własne.

Zbadano także długość zamieszkania na terenie Wielkiej Brytanii wśród respon- dentów pochodzących z Polski. Najwięcej z nich, gdyż aż 33%, mieszkało 12 lub więcej lat w tym kraju, po 22% badanych zamieszkiwało Wielką Brytanię 2–5 lat i 9–12 lat. Nieco mniej Polaków zamieszkiwało na Wyspach do 1 roku – 19%, a naj- niższy odsetek (4%) stanowili Polacy przebywający w Wielkiej Brytanii 6–8 lat.

Wykres 8. Długość zamieszkania w Wielkiej Brytanii

Graph 8. Years of residence in the UK

Źródło: Opracowanie własne

Emigracja a bezpieczeństwo

199

 

 

Powyższa ankieta została przeprowadzona na kilka miesięcy przed referendum o opuszczeniu Wielkiej Brytanii struktur Unii Europejskiej. Pomimo tego prawie połowa Polaków nie czuła się bezpiecznie w swoim nowym miejscu zamieszkania i na terenie Wysp Brytyjskich. Spora część obawiała się także zamachów terrory- stycznych.

Z przedstawionych rozważań wynika, że problem migracji jest ciągle aktualny i niesie ze sobą liczne skutki. Przede wszystkim emigranci z innych krajów mogą mieć problemy przystosowawcze, co w konsekwencji może wpłynąć na trudności z asymilacją. Dodatkowo braki w umiejętnościach komunikowania się w języku ob- cym wpływają negatywnie na funkcjonowanie w społeczności i ich wyobcowanie. Emigranci mogą także wpływać na bezpieczeństwo wewnętrzne poprzez dokony- wanie przestępstw lub czynów karalnych, negatywnie oddziałujących na porządek publiczny w danym państwie. Ludność napływowa może także stać się celem ataków ksenofobicznych. Ponadto w przypadku zajmowania miejsc pracy tubylcom naraża się ona również na ich niechęć i agresję. Pomimo licznych negatywnych skutków można dostrzec także pozytywy tego zjawiska, m.in. w postaci wymiany kulturowej czy też wymiany doświadczeń. Wydawać by się mogło, że w tej chwili możemy jedynie łagodzić problemy związane z migracją, gdyż nie znajdziemy całkowitego i satysfak- cjonującego obie strony rozwiązania tego problemu. Oceniając to zjawisko z dzisiejsze- go punktu widzenia, można przypuszczać, że w przyszłości, zarówno w Europie jak i na innych kontynentach, będzie ono ulegało dalszemu rozwojowi ze względu na drastyczne i konfliktogenne podziały występujące we współczesnym świecie. Moż- na sądzić, że również w przyszłości będzie to skutkowało mieszaniem się społe- czeństw i tworzeniem tzw. społeczeństw wielokulturowych.

Bibliografia

21-letni Polak z Hull został zamordowany, „Anonse” luty–marzec 2016, wyd. 76.

39-letni Polak zamordowany maczetami w UK, „Anonse” luty–marzec 2016, wyd. 76. Brytyjczycy czują się dyskryminowani na rynku pracy, „Anonse” luty–marzec 2016, wyd. 76. Castles S., Miller M.J., Migracje we współczesnym świecie, Warszawa 2011.

Danilewicz W., Społeczne konsekwencje migracji zagranicznych, [w:] Migracja. Uchodź- stwo. Wielokulturowość. Zderzenie kultur we współczesnym świecie, red. D. Lalak, Warszawa 2007.

Gajewska M., Kaźmierczak R., Migracje ludności w krajach Unii Europejskiej oraz ich skutki społeczno-demograficzne i gospodarcze, [w:] Demografia i bezpieczeństwo społeczne krajów Unii Europejskiej, red. I. Sobczak, M. Wyrzykowska-Antkiewicz, „Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku”, t. 25, Gdańsk 2013.

Grabowska-Lusińska I., Okólski M., Emigracja ostatnia?, Warszawa 2009. Niebezpieczni przestępcy z Polski na terenie UK, „Anonse” luty–marzec 2016, wyd. 76. Polki mieszkające w UK coraz częściej rodzą dzieci obcokrajowcom, „Anonse” luty–

–marzec 2016, wyd. 76.

Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 2003.

Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 2005.

200

Izabela Szkurłat

 

 

Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 2006.

Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 2007.

Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 2008.

Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 2009.

Assault on Polish men harlow possible ‘hate crime’, www.theguardian.com/uk-news/ 2016/sep/04/assault-on-polish-men-harlow-possible-hate-crime (dostęp: 13.03.2017).

Forster K., Hate crimes soared by 41% after Brexit vote, official figures reveal , www.independent.co.uk/news/uk/crime/brexit-hate-crimes-racism-eu-referendum- vote-attacks-increase-police-figures-official-a7358866.html (dostęp: 13.03.2017).

GUS, Informacja o rozmiarach i kierunkach czasowej emigracji z Polski w latach 2004–2015, http://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5471/2/9/1/informa- cja_o_rozmiarach_i_kierunkach_czasowej_emigracji_z_polski_w_latach_2004-2015.pdf (dostęp: 13.03.2017).

Kolejna fala emigracji: 4 mln Polaków chce wyjechać, www.newsweek.pl/polska/emi- gracja-ponad-4-mln-polakow-chce-wyjechac-na-zachod-raport,artykuly,385406,1.html (dostęp: 13.03.2017).

Kolejny konwój zatrzymanych przybył do Polski, www.policja.pl/pol/aktualnosci/ 136299, Kolejny-konwoj-zatrzymanych-przybyl-do-Polski.html?search=194211259 (dostęp: 13.03.2017).

Pilna wizyta polskich ministrów spraw zagranicznych i wewnętrznych, www.londyn.msz. gov.pl/pl/aktualnosci/pilna_wizyta_polskich_ministrow_spraw_zagranicznych_i_wew netrznych;jsessionid=AA8DB332253AA928ACB122965D18F667.cmsap1p (dostęp: 13.03.2017).

Polish men targeted in ‘brutal’ late night Harlow attack, www.bbc.com/news/uk- -england-essex-37212778 (dostęp: 13.03.2017).

Polscy policjanci podsumowali 9 dni w Harlow, www.policja.pl/pol/aktualnosci/ 132119,Polscy-policjanci-podsumowali-9-dni-w-Harlow.html (dostęp: 13.03.2017).

Polscy policjanci wspierają dialog w Harlow, www.londyn.msz.gov.pl/pl/aktualnos- ci/polscy_policjanci_wspieraja_dialog_w_harlow;jsessionid=AA8DB332253AA928A CB122965D18F667.cmsap1p (dostęp: 13.03.2017).

Simpson F., Harlow: Polish police on patrol where Arek Jozwik was killed in ‘hate crime’, www.standard.co.uk/news/crime/harlow-polish-police-on-patrol-where-arek- -jozwik-was-killed-in-hate-crime-a3347201.html (dostęp: 13.03.2017).

Summary

The problem of migration is not only a phenomenon occurring today. For years, peo- ple move for various reasons such as economic, political or social. After the year 2004, when Poland joined the European Union, Poles began to emigrate to other European countries. The most popular country became the United Kingdom, which opened their labour markets to Poles. Migration processes that have taken place over a period of 12 years have significantly affect safety within the UK with regard to crimes committed by Poles and the safety of our fellow citizens in this country.