Słowa kluczowe
electronic aggression
juvenile delinquency
demoralization
patostreams cyberprzemoc
agresja elektroniczna
przestępczość nieletnich
demoralizacja
patostreamy
Jak cytować
Abstrakt
Wprawdzie komunikacja w Internecie rozwija się od końca XX wieku, jednak zjawisko cyberprzemocy zidentyfikowano w nauce stosunkowo niedawno. Istnieje potrzeba pełniejszego zrozumienia jego uwarunkowań oraz konsekwencji w kontekście bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w sieci. Celem niniejszego artykułu jest omówienie nie tylko samego pojęcia cyberprzemocy, ale także jego potencjalnych przyczyn oraz wybranych konsekwencji dla nieletnich w Polsce. Ponadto charakteryzuje on najważniejsze rodzime regulacje prawne dotyczące odpowiedzialności nieletniego za akty przemocy internetowej.
Według Autorki zjawisko przemocy internetowej w Polsce jest obecnie powszechne, na co wpływ mają zarówno czynniki, które tradycyjnie sprzyjają powstawaniu agresji wśród nieletnich, jak i sam charakter Internetu, w tym m.in. łatwość dostępu do treści patologicznych (pornografia, tzw. patostreamy), anonimowość komunikacji oraz masowość. Cyberprzemoc, przejawiająca się aktami agresji słownej, oszustwami, podszywaniem się, poniżaniem lub ośmieszaniem w środowisku online, nie jest niestety problemem, który spotyka się ze zrozumieniem społecznym. Brakuje przede wszystkim pełniejszej świadomości jego przyczyn zarówno wśród rodziców, jak i nauczycieli, czego przejawem jest np. niedokładna wiedza opiekunów na temat poczynań podopiecznych w Internecie. Ponadto jakkolwiek wiele aktów cyberprzemocy jest w Polsce penalizowanych, to nadal brakuje zintegrowanej strategii przeciwdziałania im przez instytucje państwowe.
Bibliografia
Czesławiak A., Agresja elektroniczna i cyberbullying wśród dzieci i młodzieży a działania szkoły, „Media w Edukacji” 2008.
Feliksiak M., Dzieci i młodzież w Internecie – korzystanie i zagrożenia z perspektywy opiekunów, „Komunikat z Badań CBOS 2015, no. 110.
Filip M., Nowe uzależnienia XXI w., „Pismo Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika” 2013, vol. 114.
Goban-Klas T., Media i komunikowanie masowe. Teorie i analizy prasy, radio, telewizji i Internetu, PWN, Warszawa 2007.
Guerin S., Hennessy E., Przemoc i prześladowanie w szkole. Skuteczne przeciwdziałanie agresji wśród młodzieży, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
Izdebska J., Dziecko w świecie mediów elektronicznych. Teoria, badania, edukacja medialna, Trans Humana Wydawnictwo Uniwersyteckie, Białystok 2007.
Karkowska M., Czarnecka W., Przemoc w szkole, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 1993.
Lakomy M., Demokracja 2.0. Interakcja polityczna w nowych mediach, Wydawnictwo WAM, Kraków 2013.
McLuhan M., List do Haralda Adamsa Innisa z 1951 roku, in: idem, Wybór tekstów, Poznań 2001.
McLuhan M., The Later Innis, “Queen’s Quarterly” 1953, vol. 60, no. 3.
Miłkowska-Olejniczak G., Przejawy i przyczyny agresywnych zachowań młodzieży, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 1999, no. 10.
Nacher A., Remiks i mashup – o niełatwym współbrzmieniu dwóch cyberkulturowych metafor, „Przegląd Kulturoznawczy” 2011, no. 1(9).
Patchin W. J., Hinduja S., Bullies move beyond the schoolyard: A preliminary look at cyberbullying, “Youth Violence and Juvenile Justice” 2006, vol. 4, no. 2.
Przybysz-Zaręba M., Uzależnienie młodzieży od współczesnych mediów, Oficyna Wydawnicza „Prospekt”, Olsztyn 2008.
Pyżalski J., Agresja elektroniczna – wirtualne ciosy, realne rany – cz. I, „Remedium” 2008, no. 9.
Pyżalski J., Agresja elektroniczna i cyberbulling jako nowe ryzykowne zachowania młodzieży, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2012.
Stępień A., Zjawisko agresji w środowisku młodzieży: pojęcie agresji, przemocy oraz ich objawy, „Pedagogika Rodziny” 2015, vol. 5, no. 3.
Węgrzynowska J., Dzieci doświadczające przemocy rówieśniczej, Stowarzyszenie Bliżej Dziecka, Warszawa 2016.
Ziemska M., Postawy rodzicielskie, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973.
-latka popełniła samobójstwo bo rówieśnicy pisali jej: „Zabij się”, Rzeczpospolita, https://www.rp.pl/Spoleczenstwo/180629844-12-latka-popelnila-samobojstwo-bo-rowiesnicy-pisali-jej-Zabij-sie.html, (accessed 06.11.2018).
Agresja elektroniczna. Definicja, https://sites.google.com/site/agresjaelektroniczna2013/1-definicja, (accessed 23.10.2018).
Agresja, in: Encyklopedia PWN, https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;4007508, (accessed 15.09.2018).
Białecka B., Raport 2022. Etat w sieci 3.0. Zdrowie psychiczne polskich nastolatków w nauce zdalnej, Fundacja Edukacji Zdrowotnej i Psychoterapii, http://rodzice.co/raport-2022-etat-w-sieci-3-0-zdrowie-psychiczne-nastolatkow-po-nauce-zdalnej/, (accessed 13.09.2023).
Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji, Wydział Prewencji, Informacja dotycząca stanu zagrożenia przestępczością nieletnich w Polsce w 2015 roku, http://www.policja.pl/download/1/189850/Przestepczosnieletnichw2015r.pdf, (accessed 06.10.2018).
Blikowska J., Ćwiek J., Nieletni Polacy: wściekli i samotni, Rzeczpospolita, http://www.rp.pl/Spoleczenstwo/305169863-Nieletni-Polacy-wsciekli-i-samotni.html, (accessed 24.07.2018).
Bocian K., Dzieci uczą się agresji od dorosłych, http://badania.net/dzieci-ucza-sie-agresji-od-doroslych/, (accessed 23.10.2018).
Cyberprzemoc. Zatrważające statystyki, Niezależna, http://niezalezna.pl/202843-cyberprzemoc-zatrwazajace-statystyki, (accessed 26.07.2018).
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, Chroń dziecko w sieci, http://www.dzieckowsieci.pl/,(accessed 08.11.2018).
Gargol K., „Każdy ma ją za dupodajkę”. Rozenek, Rosati i Lis w mocnej akcji przeciw hejtowi, na:Temat, https://bliss.natemat.pl/240317,rozenek-rosati-i-lis- czytaja-hejterskie-komentarze-na-swoj-temat, (accessed 08.11.2018).
Głupie pomysły i wulgarne treści. Patostreamy docierają do dzieci, TVN24, https://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/patostreamy-coraz-popularniejsze-jak-uchronic-najmlodszych,827210.html, (accessed 27.10.2018).
Hejt – cyberprzemoc w sieci, Stress Free, https://stressfree.pl/hejt-cyberprzemoc-w-sieci/, (accessed 05.11.2018).
Heuristic, Cyberprzemoc czyli agresja w Internecie – skąd się bierze, https://www.heuristic.pl/blog/internet/Cyber-przemoc-czyli-agresja-w-Internecie-skad-sie-bierze;211.html, (accessed 05.11.2018).
Lewandowski K., „Chcesz dostać?”, czyli gdzie kończy się żart, a zaczyna groźba i strach [video], Wawalove, https://wawalove.wp.pl/chcesz-dostac-czyli-gdzie-konczy-sie-zart-a-zaczyna-grozba-i-strach-wideo-6178749601359489a, (accessed 08.11.2018).
Ministerstwo Sprawiedliwości, Przemoc w rodzinie – definicja, rodzaje, formy, https://pomocofiarom.ms.gov.pl/pl/przeciwdzialanie-przemocy-w-rodzinie-w-polsce/przemoc-w-rodzinie---definicja-rodzaje-formy/#:~:text=Zgodnie%20z%20art.%202%20ust.%202%20ustawy%20z,cierpienia%20i%20krzywdy%20moralne%20u%20os%C3%B3b%20dotkni%C4%99tych%20przemoc%C4%85, (accessed 15.09.2018)
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Copyright (c) 2024 Array