Słowa kluczowe
European Union
corruption
internal security praworządność
Unia Europejska
korupcja
bezpieczeństwo wewnętrzne
Jak cytować
Abstrakt
W artykule przedstawiono krytyczne rozważania poświęcone omówieniu zasad praworządności analizowanych z perspektywy korupcyjnych praktyk. Na wstępie wyjaśniono, że praworządność jest pojęciem wieloznacznym, co sprawia, że może być różnie definiowana i postrzegana. W dalszej części przybliżono rozumienie praworządności na gruncie przepisów prawa wspólnotowego UE. Następnie zwrócono uwagę na konieczność szerokiego rozumienia korupcji oraz analizowania tego zjawiska z perspektywy prawnej, społecznej i ekonomicznej. W tej części pracy wskazano argumenty uzasadniające tezę, że korupcja stanowi zagrożenie dla praworządności i bezpieczeństwa wewnętrznego. W podsumowaniu zaakcentowano, że odmienność poglądów na temat praworządności i korupcji jest pochodną myślenia ukierunkowanego na analizę konkretnych faktów zgodnych z rzeczywistością, zamiast opisywania teorii prawa.
Bibliografia
Bogdanowicz P., Taborowski M., How to Save a Supreme Court in a Rule of Law Crisis: the Polish Experience: ECJ (Grand Chamber) 24 June 2019, Case C-619/18, European Commission v Republic of Poland, „European Constitutional Law Review” 2020, vol. 16, issue 2.
Croix D. de la, Delavalladev C., Democracy, Rule of Law, Corruption Incentives, and Growth, „Journal of Public Economic Theory” 2011, vol. 13, issue 2.
Elak L., Uwarunkowania bezpieczeństwa Polski na przełomie XX i XXI wieku, „Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka” 2020, nr 2.
Elbasani A., Sabić S., Rule of Law, Corruption and Democratic Accountability in the course of EU enlargement, „Journal of European Public Policy” 2017, nr 25.
Farzanegan M.R., Cognitive Ability and Corruption: Rule of Law (still) Matters, „Empirical Economics” 2020, nr 59.
Grabowski A., Naleziński B., Konstytucyjne prawo do niezawisłego i bezstronnego sądu w państwie pozornie praworządnym, „Państwo i Prawo” 2020, nr 10.
Infante D., Smirnova J., Environmental Technology Choice in the Presence of Corruption and the Rule of Law Enforcement, „Transformations in Business & Economics” 2016, vol. 15, issue 1.227.
Informacja o wynikach audytu w służbach specjalnych w latach 2007–2015, Warszawa 2016.
Kaczmarek P., Polityczność w praktyce orzeczniczej – w rozmowach o państwie prawa z Ewą Łętowską, Andrzejem Zollem, Andrzejem Wróblem, „Przegląd Prawa i Administracji” 2020, nr 122.
Maciejczyk R., Korupcja jako zagrożenie systemu bezpieczeństwa państwa, „Kwartalnik Policyjny” 2020, nr 1–2.
Majkowska Szulc S., Safeguarding the European Union’s core values: The EU Rule of Law mission in Poland, [w:] Rule of Law, Common Values, and Illiberal Constitutionalism: Poland and Hungary within the European Union, A. Bień-Kacała, T. Drinoczi (red.), Routledge, New York 2020.
Majkowska-Szulc S., Konsekwencje naruszenia wartości Unii Europejskiej na przykładzie unicestwienia polskiego Trybunału Konstytucyjnego w 20 lat po uchwaleniu Konstytucji RP, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2018, t. XL.
Makowski G., Szykując grunt pod „wielką korupcję”. Działania (anty)korupcyjne władz w latach 2015–2019, Forum Idei Fundacja Batorego, Warszawa 2020.
Markiewicz K., Czy w Polsce są wolne sądy? Ocena z perspektywy trzech lat walki o praworządność, „Radca Prawny. Zeszyty Naukowe” 2018, nr 4.
Matczak M., Poland’s Constitutional Crisis: Facts and interpretations, Contemporary Issues, The Foundation for Law, Justice and Society, Oxford 2018.
Mincewicz K., Rola prawdy w wymierzaniu kary jako elementu procesu karnego, „Prawo w Działaniu. Sprawy Karne” 2020, nr 43.
Nicolescu-Waggonner C., No rule of law, no democracy: Conflict of interest, corruption and elections as democratic deficits, New York 2016.
Ocieczek G., Zwalczanie przestępczości korupcyjnej na Ukrainie – analiza konstrukcji procederu oraz wybrane organy antykorupcyjne (część II), „Prawo w Działaniu. Sprawy Karne” 2020, nr 43.
Pasculli L., Foreign Investments, the Rule of Corrupted Law and Transnational Systemic Corruption in Uganda’s Mineral Sector, [w:] International Trade and the Rue of Law, R. Leal-Arcas (red.), Elviva Press, Chişinău 2020.
Pech L., Dealing with ‘fake judges’ under EU Law: Poland as a Case Study in light of the Court of Justice’s ruling of 26 March 2020 in Simpson and HG, „ Reconnect Working Paper” 2020, nr 8.
Pilich M., Praworządność – perspektywa prawa międzynarodowego, [w:] Przyszłość Europy opartej na rządach prawa. Materiały z konferencji naukowej 26 kwietnia 2019 r., „Studia i Analizy Sądu Najwyższego” 2019, t. VIII, Warszawa 2019.
Prostak R., W poszukiwaniu politycznego mechanizmu egzekucji unijnych wartości, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie” 2017, nr 6–57.
Pyziak-Szafnicka M., Trybunał Konstytucyjny a rebours, „Państwo i Prawo” 2020, nr 5.
Stefes Ch., Clash of Institutions: Clientelism and Corruption vs. Rule of Law, [w:] The State of Law in the South Causasus, Ch. Waters (red.), Euro-Asian Studies Series, Palgrave Macmmillan, New York 2005.
Szumowski W., Próba identyfikacji zakresu i zasad koncepcji dobrego rządzenia, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie” 2017, nr 2.
Toplisek A., The Political Economy of Populist Rule in Post-Crisis Europe: Hungary and Poland, „New Political Economy” 2020, vol. 25, issue 3.
Tuleja P., Ustrojowe znaczenie uchwały SN z 23.01.2020 r., „Państwo i Prawo” 2020, nr 10, s. 48–70.
Walczak W., Legalna korupcja metodą zapewniania korzyści majątkowych i osobistych, „Annales Universitatis Cracoviensis. Studia de Securitate” 2020, nr 1.
Walczak W., Instrumentalne wykorzystywanie władzy sędziowskiej po wyroku TSUE – wieloaspektowa analiza legalnej korupcji, „Studia Prawa Publicznego” 2020, nr 2.
Walczak W., Przestępstwa korupcyjne a legalna korupcja – aspekty ekonomiczne i prawne, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2019, nr 21.
Walczak W., Korupcja – ujęcie prakseologiczne i ekonomiczne, „Policja. Kwartalnik Kadry Kierowniczej Policji” 2019, nr 2.
Walczak W., Korupcja jako sieć wpływów, powiązań i zależności, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2018, nr 19.
White B.T., Putting Aside the Rule of Law Myth: Corruption and the Case for Juries in Emerging Democracies, „Cornell International Law Journal” 2010, vol. 43, issue 2.
Wysocka M., Baj D., Polska Karta Praw Ofiary w systemie polskiego prawa, „Kwartalnik Policyjny” 2020, nr 3.
Zajadło J., Czego we współczesnych sporach konstytucyjnych możemy się nauczyć od starożytnych Greków?, „Przegląd Konstytucyjny” 2020, nr 3.
Zimoń K., Międzynarodowe i europejskie podejście do zapobiegania i zwalczania korupcji. Wybrane zagadnienia, „Kwartalnik Policyjny” 2019, nr 4.
Żelazna E., The Rule of Law Crisis Deepends in Poland after AK v. Krajowa Rada Sądownictwa and CP, DO v. Sąd Najwyższy, „European Papers” 2019, vol. 4. no 3.
Traktat o Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana) 26.10.2012, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 326.
Uchwała Rady Ministrów nr 207 z dnia 19 grudnia 2017 r. w sprawie Rządowego Programu Przeciwdziałania Korupcji na lata 2018–2020 (M.P. 2018, poz. 12).
Wniosek dotyczący Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony budżetu Unii w przypadku uogólnionych braków w zakresie praworządności w państwach członkowskich, Bruksela, dnia 02.05.2018 r.
Gajda-Roszczynialska K., Markiewicz K., Disciplinary Proceedings as an Instrument for Breaking the Rule of Law in Poland, „Hague Journal on the Rule of Law” 2020, https://doi.org/10.1007/s40803-020-00146-y.
Piszko R., Legitimization and Validity of Directives on Legal Interpretation on the Example of the Rule of Law Crisis in Poland, „International Journal for the Semiotics of Law” 2020, https://doi.org/10.1007/s11196-020-09787-6.
Soyaltin-Colella D., The EU’s ‘action-without-sanction’? The politics of the rule of law crisis in many Europes, „European Politics and Society” 2020, https://doi.org/10.1080/23745118.2020.1842698.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Copyright (c) 2021 Array