Abstract
The article concerns the poorly described issue of cooperation between theCitizens’ Militia and the Security Service in the 1970s and 1980s, especially the mainaspects of this cooperation. Based on an analysis of archival materials, the author triesto answer the question of the extent to which the goals, methods and competences of theCitizens’ Militia and the Security Service were similar and how they intertwined. Basedon the sources, it is possible to trace the similarities and differences in the operation ofboth services. Using the example of departmental studies and operational matters, examplesof cooperation between the Citizens’ Militia and the Security Service are shownin terms of information exchange, protection of the economy and combating politicalopposition. Their areas of interest often overlapped, especially in matters of an economicnature, and the Citizens’ Militia and the Security Service often dealt with the sameissues. Despite the fact that the importance of cooperation was repeatedly emphasized ininternal documents, the analysis determined that it did not have real priority significance.
References
Nawrocki K., Wicenty D. (eds), Brudne wspólnoty. Przestępczość zorganizowana w PRLw latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku, Instytut Pamięci Narodowej,Gdańsk 2021.
Nyzio A., Rakowiecka w remoncie. Transformacja polityki bezpieczeństwa wewnętrznegoPolski w latach 1989–1993, Wydawnictwo Księgarnia Akademicka, Kraków 2021.
Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodniprzeciwko Narodowi Polskiemu, Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa:Aleksander Rozwadowski, https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/81804, (accessed 24.07.2025).
Act of 18 December 1998 on the Institute of National Remembrance – Commission forthe Prosecution of Crimes against the Polish Nation, Dz.U. (Journal of Laws) 2023,item 102.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych,ref. no. 652/22, Operacyjna ochrona gospodarki narodowej PRL, Warszawa 1985.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych,ref. no. 0011/1872, Sprawa operacyjnego sprawdzenia o kryptonimie „Spadek”,1986–1988.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych,ref. no. 0011/1658, Sprawa operacyjnego rozpracowania o kryptonimie „Płonia”,1986.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, Akademia Spraw Wewnętrznych,ref. no. 1510/3485, Operacyjna ochrona obiektów przemysłowych w aspekcie współdziałaniaSB i MO na przykładzie woj. warszawskiego, ASW, Warszawa 1975.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, Akademia Spraw Wewnętrznych,ref. no. 2499/310, Funkcjonariusze SB i MO w propagandzie ośrodków dywersji i grupopozycji w Polsce, Akademia Spraw Wewnętrznych, Warszawa 1988.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych,ref. no. 01522/254, Organizacja działań sił SB i MO w sytuacjach szczególnych(materiały z kursokonferencji), Departament Szkolenia i Doskonalenia ZawodowegoMSW, Warszawa 1971.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych,Departament IV, ref. no. 01522/450, Niektóre elementy organizacji współdziałaniaSłużby Bezpieczeństwa i Milicji w zakresie zapobiegania zagrożeniom lub naruszeniomporządku i bezpieczeństwa publicznego, wywoływanego działalnością hierarchiii kleru, 1970.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych,ref. no. 03204/5, Potencjalne możliwości współdziałania i współpracy MO i SBw zapobieganiu i zwalczaniu przestępczości pospolitej i politycznej na przykładzieRUSW w Gostyniu, Ośrodek Doskonalenia Kadr Kierowniczych MSW, Łódź 1989.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, Wyższa Szkoła OficerskaMSW im. Feliksa Dzierżyńskiego w Legionowie, ref. no. 003263/172, A. Rozwadowski,Specyfika osobowych źródeł informacji oraz metod i form w pracy operacyjnejSłużby Milicji (Podobieństwa i różnice w działalności operacyjnej MO i SB– zarys wykładu), Akademia Spraw Wewnętrznych, Warszawa 1982.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, Wyższa Szkoła OficerskaMSW im. Feliksa Dzierżyńskiego w Legionowie, ref. no. 657/1832, Zasadyi praktyczna realizacja współdziałania Służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiejw jednostkach terenowych na przykładzie KW MO Kielce.

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Copyright (c) 2025 Array