Wzajemne przenikanie się konfliktów militarnych i pozamilitarnych na przełomie XX i XXI wieku. Wybrane aspekty
Okładka 9 Numeru Studia nad bezpieczeństwem
PDF
TIFF
HTML

Słowa kluczowe

war
armed conflict
theatre of warfare
cyberspace
information warfare wojna
konflikt zbrojny
teatr działań wojennych
cyberprzestrzeń
wojna informacyjna

Jak cytować

Żebrowski, A. (2025). Wzajemne przenikanie się konfliktów militarnych i pozamilitarnych na przełomie XX i XXI wieku. Wybrane aspekty. Studia Nad Bezpieczeństwem, (9). https://doi.org/10.34858/SNB.9.2024.005

Abstrakt

Konflikty zawsze towarzyszą człowiekowi. Są obecne zarówno w sferze militarnej, jak i pozamilitarnej. Pod wpływem przemian cywilizacyjnych, w tym rewolucji naukowo-technicznej i nowoczesnych technologii, następują zmiany, które dotykają społeczność międzynarodową. Postęp, który jest obecny we wszystkich dziedzinach życia człowieka, jest szczególnie widoczny w technikach teleinformatycznych i komunikacyjnych. Trwająca przemiana i wspomniana rewolucja są również obecne w siłach zbrojnych, których komponenty nie tylko biorą aktywny udział w misjach humanitarnych poza granicami kraju, ale również, zgodnie z ich funkcją, uczestniczą w wewnętrznych i międzypaństwowych konfliktach zbrojnych. Procesy zachodzące w globalnej przestrzeni bezpieczeństwa mają znaczący wpływ na charakter prowadzonych działań, adaptowanie nowoczesnych technik i technologii, co jest widoczne w konfliktach zbrojnych XXI wieku. Obok teatrów działań wojennych w przestrzeniach: lądowej, morskiej, głębin morskich, powietrznej, kosmicznej, pojawiły się kolejne teatry działań: cyberprzestrzeń i umysł ludzki. Związana z nimi jest globalna wojna informacyjna, w ramach której prowadzone są operacje informacyjne pełniące role usługowe. Ich wygranie to przewaga w sferach zainteresowania. W materiale posiłkowano się obserwacją trwających konfliktów w sferach militarnej i pozamilitarnej, analizą wybranej literatury przedmiotu, a także zachodzących zjawisk, zdarzeń i procesów w obecnej przestrzeni bezpieczeństwa globalnego.

https://doi.org/10.34858/SNB.9.2024.005
PDF
TIFF
HTML

Bibliografia

Balcerowicz B. (ed.), Słownik podstawowych terminów dotyczących bezpieczeństwa państwa, AON, Warszawa 1994.

Balcerowicz B. (ed.), Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2002.

Balcerowicz B., Siły zbrojne w stanie pokoju, kryzysu, wojny, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2010.

Barnaszewski B., Współczesny konflikt zbrojny – państwo ubezwłasnowolnione, “Zeszyty Naukowe WSOWL” 2008.

Bull H., The Anarchical Society: A Study of Order in World Politics Macmillan, London 1977, cited in: B. Balcerowicz, Siły zbrojne w stanie pokoju, kryzysu, wojny, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2010.

Chodubski A., Asymetryczne zagrożenia cywilizacyjne a istota bezpieczeństwa państwa polskiego, in: Wojciechowski S., Fiedler R. (eds.), Zagrożenia asymetryczne współczesnego świata, Wydawnictwo Naukowe WNOiD UAM, Poznań 2009.

Ciborowski L., Walka informacyjna, Wydawnictwo Marszałek, Toruń 1999.

Dworecki S., Od konfliktu do wojny, Wydawnictwo BUWIK, Warszawa 1996.

Gołębiewski J., Bezpieczeństwo narodowe RP, “Zeszyt Naukowy Towarzystwa Wiedzy Obronnej” 1999, no. 1.

Haliżak E., Kuźniar R., Symonides J. (eds.), Globalizacja a stosunki międzynarodowe, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz–Warszawa 2004.

International Military and Defense Encyclopedia by Trevor N. Dupuy, vol. 6, Washington 1993.

Laprus M. (ed.), Leksykon wiedzy wojskowej, MON, Warszawa 1979.

Liang Q., Xiangsu W., Unrestricted Warfare: Assumptions on War and Tactics in the Age of Globalization. Beijng 1999; cited in: R. Szpyra, Militarne operacje informacyjne, AON, Warszawa 2003.

Łepkowski W. (ed.), Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2009.

Mucha L., Przemoc zbrojna, AON, Warszawa 1991.

Narski Z., O dyktaturze kapitału globalnego, Wydawnictwo SUSPENS, Toruń 2004.

Nossal K.R., Roland goes corporate: Mercenaries and transnational security corporations in the post‐cold war era, “Civil Wars” 1998, vol. 1, iss. 1; cited in: B. Balcerowicz, Siły zbrojne w stanie pokoju, kryzysu, wojny, Warszawa 2010.

Rutkowski C., Problemy bezpieczeństwa i sił zbrojnych XXI wieku, “Myśl Wojskowa” 2001, no. 2.

Symonides J., The New Role of the Army in Peacebuilding, in: From Partial Insecurity to Global Security, Paris 1997; cited in: E. Haliżak, R. Kuźniar, J. Symonides (eds.), Globalizacja a stosunki międzynarodowe, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz– Warszawa 2004.

Wiatr M., Między strategią a taktyką, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1999. Żebrowski A., Globalna przestrzeń zagrożeń. Wybrane aspekty, Wydawnictwo Sztafeta, Kraków 2018.

Żebrowski A., Przywileje i immunitety dyplomatyczne i konsularne podczas konfliktu zbrojnego, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków 1999.

Żebrowski A., Walka informacyjna w asymetrycznym środowisku bezpieczeństwa międzynarodowego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2016.

Konflikty zbrojne we współczesnym świecie, Zintegrowana Platforma Edukacyjna, htts:// zpe.gov.pl/a/konflikty-we-wspolczesnym-swiecie/DtXFbF0BZ (accessed 12.01.2023).

Szostek P., Policja znowu kupuje izraelską technologię szpiegowską Cellebrite, tvn24.pl, https://tvn24.pl/polska/policja-znowu-kupuje-izraelska-technologia-szpiegowska (accessed 14.01.2023).

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Copyright (c) 2025 Array

Pobrania PDF

Download data is not yet available.